'EN ÖNEMLİ SORUN ETİK MESELESİ ' / 28 Nisan 2007, Efnan Atmaca - Radikal

Semaver Kumpanya, beşinci yılını Sait Faik'in 'Semaver ve Kumpanya'sıyla kutluyor. Oyunu sahneleyen Işıl Kasapoğlu 'iç meselelerimizi düzeltmeden AKM yıkılmasın, Muhsin Ertuğrul yıkılmasın diye bağırıyoruz. Ama alt tarafta herkes birbirini yiyor' diyor.

Işıl Kasapoğlu, bundan beş yıl önce birçoklarının 'delice' dediği bir işe kalkışıp Haliç'in öte kıyısında bir tiyatro kurarken 'Yaşamak için bir nedeni olanların tiyatrosu' demişti Semaver Kumpanya için. Semaver Kumpanya bugün beşinci yılına girdi. Birbiri ardına oyunlar sahneledi ve her seferinde Kasapoğlu 'bir kültür politikası' önerdiklerini bu işi para kazanmak için değil anlatacak bir şeyleri olduğu için yaptıklarını söyledi. Semaver Kumpanya beşinci yılını şimdi tiyatroya adını veren Sait Faik Abasıyanık'ın 'Semaver ve Kumpanya' öykülerinden uyarladığı oyunla kutluyor. Bir tiyatro kumpanyasının hikâyesini konu alan oyunu Kasapoğlu yönetiyor. Asil Büyüközçelik, Aylin Çalap, Burcu Doğan, Melis şeşen, Mete Horozoğlu, Nadir Sarıbacak, Nilüfer Alptekin, Serkan Keskin, Sibel Altan ve Tansu Biçer'in rol aldığı oyunun müziklerini ise Gevende yapıyor. Kasapoğlu'yla Semaver ve Türkiye'deki tiyatro camiası üzerine konuştuk.

- Semaver Kumpanya'yı ilk kurduğunuzda "Önemli olan beş yıl ayakta kalabilmek. Gerisi gelir" demiştiniz. şimdi neler söylersiniz?

Gerçekten öyle oldu. Beş yıl doldu ve her şey yolunda. Beş yıl sonunda finansman olarak da geri dönüşüm bekliyordum. Ama o dönüşü sağlayamadım. Sağlayamayız da, çünkü kamu tiyatrolarının, ki ben Semaver Kumpanya'yı kamu tiyatrosu olarak görüyorum, yerel yönetimlerin ve devletin yardımı olmaksızın ayakta durmaları zor. Biz duruyoruz. şikâyetim yok. Çünkü biz sevdiğimiz işi yapıyoruz ve mutluyuz. 'Hiç şikâyet etmeyen tiyatrocu' diye anılsam bile hoş.

- Semaver'i kamu tiyatrosu olarak nitelemenizin nedeni nedir?

Kamu tiyatroları yaşama bir şeyler katmak için var olan tiyatrolardır. Özel tiyatrolarsa maddi kazanç sağlamak için. Dolayısıyla yaptığım işlerden dolayı Semaver'i kamu tiyatrosu, yani ödenek alması gereken tiyatro olarak görüyorum. Bütün mesele hepimizin hâlâ aynı havuzda değerlendiriliyor olmamız. Ben canı sıkılan insanları eğlendirmek için değil yarını daha iyi yapmak, dünyayı değiştirmek için tiyatro yapmaktan yanayım. Kamu tiyatrolarının ayakta kalabilmesi için desteğe ihtiyacı var ama öte yandan şöyle de bir gerçek var ki, kimse bana gelip 'ılla tiyatro yap' demiyor, o nedenle 'Bana para vermiyorlar' diye oturup ağlayamam.

- Dolayısıyla biraz da eğitici görev mi üstleniyorsunuz?

Semaver Kumpanya önce beni eğitiyor. Sonra içinde çalışanları. ıleriye yönelik birçok önemli tiyatrocu hazırlıyor. Kendimize ait bir seyircimiz oluştu. O anlamda eğitici lafını sevmiyorum ama seyirciyle birlikte yürüyoruz.

- Sait Faik'in aynı adlı hikâyesinden uyarladığınız 'Semaver ve Kumpanya' da tüm bu anlattıklarınız ve belki de Semaver Kumpanya'nın beş yıllık macerasının özeti mi?

Neredeyse. 'Semaver ve Kumpanya' bize uyuyor mu derken kendimizi bir anda mutfakta bulduk. Sanki seyirci de bizim yanımızda, oyunu beraber çıkaracağız gibi hissettik. Beraber bir yolculuğa çıkıyoruz. Seyirci geldiği zaman da bizimle birlikte bir prova gibi bir şey izliyor. Oyuna yerli yabancı birçok yazarın oyunlarından prova parçaları koyduk. Böylece onlara da teşekkür ettik.

- Oyun, tiyatronun şartlar yaşadığı bir döneme de 'denk' geldi.

Hem de çok. Bence tiyatrodaki en önemli sorunlardan biri etik meselesi. Etik meseleyi çözemedikçe daha ileri gidemeyiz. Örneğin doktor gizlice böbrek alıp sattığında meslekten ihraç ediliyor. Ama bizde dizisi var diye oyuna gelmeyen birisini ihraç edemiyorsunuz. Ettiğiniz zaman onu yanındaki arkadaşınız yine oyuna alıyor. ıç meselelerimizi düzeltmeden 'AKM yıkılmasın, Muhsin Ertuğrul yıkılmasın' diye bağırıyoruz. Ama alt tarafta herkes birbirini yiyor.

- Yani esas mesele tiyatrocular arasında birlik olmaması mı?

Tiyatro mesleğini gözden geçirmemiz gerekir. Resmi kurumlar bizi meslek olarak kabul etmiyor. Biz de kendimizi meslek olarak kabul etmiyoruz. Hepimiz oturup bunu düşünmek zorundayız. Resmi kurumlarda birinin oyunu kaldırıyorsa ve duyulmasına rağmen karşı çıkamıyorsak, herhangi bir jüride bir şeyler döndüğü sezinleniyor buna karşı çıkamıyorsak biz meslek değiliz. Biz kendimiz istediğimiz için bir şeyler yapanlarla meşhur olmak için çalışanların birlikte, iç içe, aynı havuzda, tiyatrocu adı altında ya da daha kötüsü sanatçı adı altında yürüdüğü bir grubuz. Mesleğimiz olsa biz ne AKM'yi yıktırırız, ne Muhsin Ertuğrul'u.

- Tüm ödüllerden çekilme kararınız altında da tüm bunlardan duyduğunuz rahatsızlık mı var?

Evet. Çok saygıdeğer ödüller ve jüriler var. Ama ben bunların dışında, sadece tiyatro yapmak istiyorum.
Semaver Kumpanya'da bugün saat 20.30'da 'Trainspotting', yarın 11.00'de 'Memonun Önlenemez Yükselişini izleyebilirsiniz. 'Semaver ve Kumpanya' ise 12 Mayıs saat 20.30'da. Tel: 0212 585 59 35